Het zal je inmiddels vast niet meer ontgaan zijn: deze week mag er weer gestemd worden voor de gemeenteraad. Gemeenteraadsverkiezingen lijken voor de gemiddelde bètastudent misschien niet zo interessant, maar volgens natuurkundestudent en kandidaat-raadslid Naor Scheinowitz (25 jaar) is het juist heel belangrijk dat ook wetenschappers (in spé) zich bemoeien met politiek. Leiden Science Magazine sprak hem over zijn studie en het belang van wetenschappers in de politiek.

Supergeleidende computeropslag

“In de groep van Jan Aarts heb ik onderzoek gedaan naar het maken van microscopische computeropslag die supergeleidend is. Supergeleidend wil zeggen dat er geen elektrische weerstand is. Daardoor blijft er een stroom lopen, ook als er geen spanningsbron meer is aangesloten. Dat is misschien wat abstract, maar het heeft ook zeker een link naar de maatschappij. “

“Het tegengaan van klimaatverandering is momenteel een belangrijk onderwerp. Eén ding dat we sowieso moeten doen, is minder energie gebruiken. Daarvoor is het van belang dat de dataopslagsector verandert. Die sector verbruikt veel energie en doordat de sector groeit, blijft de netto energie toenemen, ook als de computercomponenten efficiënter worden. Er is dus een heel nieuwe technologie nodig, bijvoorbeeld supergeleidende computers, waarbij alle onderdelen supergeleidend zijn. Zo’n supergeleidende computer gebruikt veel minder energie. In mijn onderzoek heb ik eigenlijk een stukje supergeleidende computeropslag gemaakt.”

Link tussen wetenschap en maatschappij

“Die link tussen wetenschap en maatschappij heb ik altijd belangrijk gevonden. Ik heb daarom aan het begin van mijn studie een tijd voor de Oude Sterrewacht gewerkt. We probeerden daar een breed publiek kennis te laten maken met sterrenkunde.”

“Sommige mensen zijn van mening dat de wetenschap puur bestaat voor de wetenschap, zonder dat er een maatschappelijk doel is. Ik ben het daar deels wel mee eens: ook fundamenteel onderzoek, waar geen direct voordeel uit te halen is, moet uitgevoerd kunnen worden. Maar zelf vraag ik me wel altijd af: wat is hiervan nou het belang voor de samenleving?”

“Toen ik op een gegeven moment op zoek ging naar wat nieuws, wilde ik dus graag weer iets met een connectie tussen wetenschap en de samenleving. Dat werd de politiek. Ik werd lid van GroenLinks en een paar maanden later zat ik in het lokale bestuur.”

“Als bestuurslid houd je je veel bezig met het organiseren van activiteiten. In het bijzonder was ik verantwoordelijk voor de financiën. Het bestuur zit dus eigenlijk wat meer aan de facilitaire kant. Nu zou ik graag ook de uitvoerende kant op willen: de gemeenteraad in.”

Naor (25), masterstudent experimentele natuurkunde en kandidaats-raadslid voor Groenlinks Leiden.

De wetenschapper als activist

“Klimaatverandering is voor mij hét belangrijkste thema voor de politiek op het moment. Daar maak ik me zorgen om.”

“Sommige wetenschappers hebben het idee dat ze zich niet met politiek bezig moeten houden, omdat ze onpartijdig moeten blijven. Daar ben ik het niet mee eens. Stel: een sterrenkundige ontdekt dat er een grote meteoor deze kant op komt. Dan zou je toch willen dat hij of zij zelf de grootste activist wordt, zodat het probleem opgelost gaat worden.”

“Wetenschappers die problemen ontdekken, of juist de oplossingen voor problemen, zouden zich actief met politiek bezig moeten houden. Veel politici weten namelijk niet waar ze het over hebben. Dat kan ik ze niet kwalijk nemen; ik weet zelf ook niet alles. Maar het is dan juist heel belangrijk dat mensen die de kennis wel hebben, die kennis ook in de politiek gebruiken.”

Op gemeenteraadsniveau

“Grote onderwerpen als klimaatverandering spelen niet alleen op landelijk niveau, maar juist ook op het niveau van de gemeenteraad. Ten eerste doordat het de gemeente is die de plannen moet uitvoeren. De landelijke overheid kan bijvoorbeeld bepalen dat de gemeente Leiden een bepaald aantal zonnepanelen moet plaatsen. Maar hoe en waar dat dan gaat gebeuren, is aan de gemeente zelf.”

“Ook als de landelijke overheid geen leiding neemt, kan je als gemeenteraad wel nog stappen nemen. Je kan bijvoorbeeld zorgen voor meer groen in de stad, burgers betrekken bij wat ze zelf kunnen doen, of besluiten nemen over duurzaam wonen. Ik woon sinds ik studeer in Leiden en het is een ontzettend mooie stad, dus ik wil er graag aan bijdragen dat die nog mooier en groener wordt en blijft.”

Problemen vatten in getallen

“Naast dat wetenschappers specifieke kennis hebben over bijvoorbeeld duurzaamheid of biodiversiteit, is het ook heel handig dat je complexe problemen kan omzetten in getallen. Stel: een groene partij in een stad wil graag meer bomen, maar een liberale partij wil juist meer parkeerplaatsen. Die kunnen dat natuurlijk eindeloos naar elkaar blijven roepen, maar de vraag is uiteindelijk: hoeveel bomen of parkeerplaatsen moeten er dan precies komen en hoe kan daar een balans in gevonden worden.”

“De politiek moet absoluut niet alleen uit wetenschappers bestaan. Maar het is wel belangrijk dat er ook mensen betrokken zijn die goed overweg kunnen met berekeningen. Zodat je niet alleen zegt dat je bijvoorbeeld meer woningen wil bouwen, maar ook kan uitrekenen hoeveel oppervlakte er nodig is, om hoeveel woningen het uiteindelijk gaat en hoe dat binnen de visie of het beleid van de partij past. Je plannen zijn dan niet alleen meer kwalitatief, maar ook kwantitatief.”

Een milieuwetenschapper in de politiek

“Verder zou ik alle partijen willen oproepen te zorgen dat er in hun fractie in ieder geval één persoon aanwezig is die echt veel verstand heeft van een onderwerp dat zij belangrijk vinden.”

“Een mooi voorbeeld daarvan vind ik Bas Eickhout. Hij heeft zelf milieuwetenschappen gestudeerd en zit nu namens de Europese Groenen in het Europees Parlement. Met zijn achtergrond kan hij dus op Europees niveau beleid maken over duurzaamheid. Op dat niveau is het ook allemaal wat technischer, dus dat is volgens mij echt een meerwaarde.”

Word politiek actief!

“Ook als je een carrière als politicus niet ziet zitten, kun je als wetenschapper of student politiek betrokken zijn. Je zal het waarschijnlijk met geen enkele partij voor 100% eens zijn. Maar als je het voor 90% met een partij eens bent en voor 10% niet, zou ik zeggen: ga niet vanaf de zijlijn zeuren, maar word gewoon lid en ga je van binnenuit inzetten. Binnen een partij willen mensen vaak wel ongeveer hetzelfde, maar niemand weet altijd alles. Ga dus vooral met mensen in gesprek, zodat je van elkaar kan leren.”

“Wat veel mensen zich ook niet realiseren is dat politieke partijen eigenlijk gewoon vrijwilligersorganisaties zijn. Er zijn dus mensen nodig die zich willen inzetten. Ook als bestuurslid vond ik niks leuker dan dat leden met eigen ideeën kwamen om een activiteit te gaan opzetten en uitvoeren. Uiteindelijk kan door de inzet van individuele vrijwilligers de hele partij sterker worden.”

“En uiteindelijk is natuurlijk de makkelijkste manier om je met politiek te bemoeien: gewoon je stem laten horen tijdens de verkiezingen.”